توکنومیک بیت کوین چیست؟ همه چیز درباره اقتصاد توکن پادشاه ارزهای دیجیتال (Bitcoin)
توکنومیک (Tokenomics) از ترکیب دو واژه توکن (Token) و اقتصاد (Ecomomic) ایجاد شده هسته مرکزی هر پروژه ارز دیجیتال است. اما توکنومیک بیت کوین به چه شکل است؟ آیا نحوه صدور، توزیع و به طور کلی اقتصاد توکن در بیتکون قابل اعتماد است؟
موضوع توکنومیکس در ارزهای دیجیتال شبیه به سیاستهای پولی بانک مرکزی برای کنترل ارز است. این سیاستهایی که برای کنترل میزان عرضه، نحوه صدور و کنترل تورم یک ارز دیجیتال اعمال میشود، هسته اصلی یک ارز دیجیتال است. اگر توکنومیک یک ارز دیجیتال با دقت برنامهریزی نشود احتمال شکست آن افزایش پیدا میکند. قوانین توکنومیک در ارزهای دیجیتال بر بستر بلاکچین و از طریق کد پیادهسازی میشود و معمولا تغییر آن بسیار دشوار است چرا که به توافق بیش از ۵۰ درصد از کاربران نیاز دارد. به همین دلیل پیش بینی نحوه صدور توکن در ارزهای دیجیتال قابلپیشبینیتر از همتایان سنتی خود مانند ارزهای صادرشده توسط بانکهای مرکزی است.
بهعنوان مثال نرخ و زمانبندی انتشار از پیش تعیین شده است و نرخ توکنسوزی (حذف توکن از گردش) نیز تا حدود زیادی قابل پیش بینی و شفاف است. این ویژگیها باعث میشود که سرمایهگذاری و داشتن ارز دیجیتال در مقایسه با ارزهای سنتی فیات شفافتر شود.
موارد مهم در طراحی توکنومیک ارز دیجیتال شامل این موارد است: توکنها چگونه ایجاد میشوند، توکنها چطور وارد گردش میشوند و به چه شکل از گردش خارج میشوند. مشوقها نیز نقش موثری در این فرایند دارند و این موضوع اهمیت دارد که سازندگان یک پروژه ارز دیجیتال به چه شکل قصد دارند شرکتکنندگان را وادار کنند که از این توکنها استفاده کنند. برخی از شبکههای بلاکچین که از الگوریتم اثبات کار استفاده میکنند برای ثبت تراکنشها در بلاکچین باید به ماینرها هزینه پرداخت کنند. همچنین باید برنامهای برای تامین نقدینگی ایجاد شود و به نحوی برای سرمایهگذاران انگیزه ایجاد شود تا نقدینگی شبکه را تامین کنند. به طور کلی باید برنامهای کاربردی برای هدایت نحوه تعامل افراد در شبکه ایجاد شود.
چرا بررسی توکنومیکس بیت کوین و ارزهای دیجیتال اهمیت دارد؟
منطقی است که برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال به تحقیق و بررسی بپردازید و یک کوین یا توکن را از ابعاد مختلف آن مورد بررسی قرار دهید. به خصوص اگر قرار است پولی را در این بازار سرمایهگذاری کنید که به سختی به دست آوردهاید. همچنین با توجه به اینکه تعداد زیادی ارز دیجیتال برای سرمایهگذاری وجود دارد و درک توکنومیک به شما در تصمیمگیری کمک زیادی میکند و به راحتی پس از بررسی چند پروژه حجم زیادی از ارزهای دیجیتال را از لیست خود حذف خواهید کرد.
نکات کلیدی که باید در بررسی توکنومیک به آنها پرداخته شود را در ادامه با هم مرور میکنیم و سپس به سراغ بررسی توکنومیک بیت کوین میرویم تا بدانیم اقتصاد توکن در پادشاه ارزهای دیجیتال چه ویژگیهایی دارد که باعث جذابیت آن شده است؟
- به طور کلی چه مقدار کوین وجود دارد (تعداد کل توکن) و چه تعداد کوین در آینده اضافه خواهد شد؟
- آیا عرضه تورمی (افزایشی) است یا ضدتورمی (کاهشی)؟
- آیا کوینها کاربردی دارند، یعنی میتوان از آنها برای چیزی غیر از مبادله استفاده کرد؟
- مورد استفاده آن ارز دیجیتیال در دنیای واقعی چیست؟
- اکثریت کوینها متعلق به چه کسی است؟ آیا به خوبی توزیع شده یا در تعداد انگشت شماری از حسابها متمرکز شده است؟
درک عرضه و تقاضای توکنها میتواند به شما کمک کند تا یک پرتفوی سرمایهگذاری برای خودتان تشکیل دهید. در ادامه قصد داریم به بررسی سادهترین و البته به قول بسیاری از فعالان حوزه کریپتو زیباترین طراحی توکنومیک یعنی بیت کوین بپردازیم.
در یک مقاله مجزا به نام توکنومیک ارز دیجیتال به بررسی کامل نحوه بررسی اقتصاد توکن در دنیای کریپتو پرداختهایم که میتوانید مطالعه کنید.
بررسی توکنومیک بیت کوین
سادگی طراحی بیت کوین چیزی است که آن را بسیار زیبا کرده است. بیایید نمودار بالا را باهم بررسی کنیم:
تعداد عرضه کل بیت کوین ۲۱ میلیون برنامهریزی شده است و تقریبا هر ۱۰ دقیقه یک بلاک استخراج میشود و به ماینر ۶.۲۵ بیت کوین پاداش داده میشود. البته زمانی که بیت کوین تازه شروع به کار کرد پاداش ایجاد هر بلوک ۵۰ بیت کوین بود و سپس هر ۴ سال یک بار و بر اساس رویداد هاوینگ پاداش ایجاد هر بلاک نصف شد تا به ۶.۲۵ رسید. در واقع پس از ایجاد هر ۲۱۰ هزار بلاک پاداش ماینرها نصف میشود. اگر در پروتکل بیت کوین تغییری اتفاق نیفتد آخرین بیت کوین در سال ۲۱۴۰ استخراج خواهد شد.
نرخ تورم بیت کوین هر ۴ سال یک بار نصف میشود و همین موضوع باعث انتظار افزایش قیمت شده است. در طی هاوینگ اول و دوم بیت کوین به ترتیب رشد قیمت ۹۰۰۰ درصد و ۳۰۰۰ درصد را تجربه کرد.
تا به حال تقریبا ۹۰ درصد از کل بیت کوینها استخراج شده است. صدور سالانه بیت کوین را میتوان اینطور محاسبه کرد:
کل دقیقه در سال / ۱۰*۶.۲۵
ابتدا تعداد کل دقیقههای یک سال را بر ۱۰ تقسیم میکنیم چرا که هر ۱۰ دقیقه یک بلاک استخراج میشود. سپس این عدد را در ۶.۲۵ ضرب میکنیم چرا که هر بلاک استخراج شده ۶.۲۵ بیت کوین جدید را وارد چرخه میکند. در حال حاضر (سال ۲۰۲۳) مجموع عرضه سالانه بیت کوین حدود ۳۲۸ هزار بیت کوین است.
کارمزد تراکنش برای پرداخت به ماینرها برای افزودن هر تراکنش به بلوک بعدی استفاده میشود. کارمزد اصلی مربوط به اندازه تراکنش بر حسب بایت است.
همانطور که در نمودار نشان داده شده است، استخراجکنندگان بیتکوین جدید را از طریق پاداشهای استخراج دریافت میکنند و هنگام فروش آن در بازار، بیتکوین را وارد گردش میکنند.
در کل بیت کوین ساده و ظریف است زیرا مکانیک آن قابل پیش بینی است. این واقعاً به پیشبینی نوسانات قیمت کمک نمیکند، اما اگر درک و توضیح توکنومیک یک ارز دیجیتال آسان باشد، به شما کمک میکند که یک پرتفو بهتر برای خودتان تدارک ببینید.
آنچه در توکنومیک بیت کوین خواندیم
به طور کلی توکنومیک بیت کوین به شرح زیر است:
- پرداختکنندگان برای تایید تراکنشهای خود به ماینرها کارمزد میپردازند.
- ثبت تراکنشها در بلاکهای جدید بیت کوینهای جدیدی را وارد عرضه میکند.
- بلاک چین ماینرها را تشویق میکند تا تراکنش را برای کارمزدها و پاداشهای بلاک تایید کنند.
میتوان گفت که بیت کوین یک ابزار اصلی و انگیزهه کافی در اکوسیستم خود دارد. کوینهای جدید از طریق استخراج وارد شبکه میشوند، کاربران برای ارسال تراکنش باید مقدار کمی بیت کوین بپردازند و کسانی که تراکنشها را پیش از دیگران تایید میکنند و بلوک جدید را ایجاد میکنند پاداش بلوک را دریافت میکنند.
سوالات متداول – توکنومیک بیت کوین
آیا توزیع بیت کوین عادلانه است؟
سازنده بیت کوین هیچ میزان از پیش استخراجشدهای از بیتکوین را به خودش اختصاص نداد و همچنان تا سال ۲۰۲۳ ناشناس مانده است. با اینکه توزیع بیت کوین از طریق فرایند اثبات کار انجام میشود و هر کسی این امکان را دارد که در آن مشارکت کند اما امروزه هزینههای زیاد ماینینگ و هزینه انرژی این امکان را به همه افراد نمیدهد تا در این پروسه مشارکت کنند و بسیاری از افراد اعتقاد دارند که با اینکه بیت کوین برای تمرکززدایی ایجاد شده بود اما همچنان باعث توزیع ثروت در بین ثروتمندان شده است. اما به طور کلی توکنومیک بیت کوین نسبت به سایر ارزهای دیجیتال ساختار بهتری دارد.
توکنومیک بیت کوین به چه شکل کار میکند؟
تعداد کل کوینها از قبل بر اساس کدها مشخص شده و تغییر آن فقط با موافقت بیش از ۵۰ درصد از مشارکتکنندگان امکانپذیر است. ماینرها در ازای ثبت تراکنش از کاربران کارمزد دریافت میکنند و هر ماینر که بتواند اولین بلوک را استخراج کند باعث آزاد شدن تعداد مشخصی بیت کوین میشود. زمانی که ماینر تصمیم میگیرد پاداشهای خود را بفروشد بیت کوینهای تازه وارد چرخه میشوند.
توکنومیکس یا توکنومیک به چه معناست؟
توکنومیک به معنای نحوه تولید و توزیع و همچنین تخصیص توکنها در یک پروژه ارز دیجیتال است که اقتصاد آن پروژه را نمایش میدهد.
چرا بررسی توکنومیک بیت کوین و ارزهای دیجیتال اهمیت دارد؟
عرضه و تقاضا دو اصل اساسی در یک چرخه اقتصادی است که در توکنومیک به بررسی این مسائل پرداخته میشود و از این جهت بررسی توکنومیک اهمیت دارد.