ماجرای مرگ‌و‌میر‌های مرتبط با ارزهای دیجیتال چیست؟

توالت‌های کیپ‌شده، جسدی مُثله‌شده چپانده در چمدان ــ کریپتو در سال جاری سوژه‌ای برای ارتکاب چندین قتل مرموز و وحشتناک بوده است.

این مقاله را فلیکس ان‌جی (Felix Ng) نوشته است و در تاریخ 8 سپتامبر 2023 با عنوانِ «Big Questions: What’s with all the crypto deaths» در وب‌سایت کوین‌تلگراف منتشر شده است. وب‌سایت ایران‌بروکر ترجمۀ آن را برای اولین‌بار و به‌صورت کامل ارائه می‌دهد.

در ماه گذشته، تعدادی لوله‌کش بلغاری را به‌ کار گرفتند تا فاضلاب مسدود آپارتمانی واقع در صوفیه بلغارستان را باز کنند.

معلوم شد که دلیل انسداد لولۀ فاضلاب بقایای جسد در‌حال‌تجزیۀ شخصی آمریکایی بود 41ساله‌ به‌نام کریستین پیو و از غول‌های صنعت کریپتو که ظن آن می‌رفت بر اثر اصابت ضربۀ دمبل به سرش از سوی دوست حسودش به قتل رسیده باشد.

چند هفته پیش از این، دسته‌ای از کودکان در حوالی رودخانه‌ای در بوینس آیرس، اتفاقاً با جسد میلیونرِ مفقود‌شدۀ ارزهای دیجیتال، فرناندو پرز آلگابا روبه‌رو شدند. پلیس می‌گوید که پیش از آنکه درون چمدان چپانده شود، سه مرتبه به وی شلیک شده که نشان از آن دارد با جنایتی سازمان‌یافته طرفیم.

این دو ماجرا صرفاً واپسین نمونه‌های مرگ‌و‌میرهای مربوط به ارزهای دیجیتال در یک بازۀ زمانی 10ماهه هستند و مشتی از خروار؛ از دیگر موارد می‌توان به سقوط یک هلیکوپتر در فرانسه، یک چاقوکشی مرگبار در آمریکا و یک خودکوشی مشکوک در کرۀ جنوبی اشاره کرد.

پای جرائم سازمان‌یافته در میان است

کِن گمبل (Ken Gamble) هم‌بنیان‌گذار و مدیر اجرایی آی‌اف‌دبلیو گلوبال (IFW Global)، یک بنگاه اطلاعاتی در حوزۀ جرائم مالی، در این‌باره به مجله می‌گوید که بسیاری از این مرگ‌و‌میرها احتمالاً با افزایش جرائم سازمان‌یافته و پول‌شویی از طریق ارزهای دیجیتال مرتبط هستند.

«جرائم مربوط به ارزهای دیجیتال به بیشترین میزان خود رسیده است. و پولشویی با ارزهای دیجیتال اولین انتخاب تمام گروه‌های تبهکاری سازمان‌یافته در جهان به شمار می‌آید.»

در ماه می، بنگاهِ گمبل توانست یک سندیکای کلاهبرداریِ میلیون‌دلاری در مالزی را منحل کند. بنگاه گمبل طی سالیان موفق شده شماری از سازمان‌های تبهکاری در آسیا و اروپا را تعقیب کند.

 گمبل می‌گوید: «آنچه رخ داده این است که این گروه‌های تبهکاریِ سازمان‌یافته، به‌ویژه چینی‌ها، کلّی پول صاحب شده‌اند. این گروه‌ها حالا بیش از هر زمان دیگری پول دارند».

او به اظهارات خود می‌افزاید: «آنها به‌قدری پول به جیب زده‌اند که حالا دیگر بسیار خطرناک شده‌اند […] آنها مجبورند برای جابه‌جایی پول خود با افراد و گروه‌های بیشتری ارتباط بگیرند و قابلیت‌های پولشویی خود را توسعه دهند».

گمبل اظهار می‌کند که این وضعیت به‌ناچار باعث شده تا دارندگان ارزهای دیجیتال قاطیِ تبهکاران شوند.

تاوانِ کلاهبرداری

مت هاسی، سردبیر سابق نییر پروتکل (Near Protocol) و مؤسس شرکت رسانه‌ای رمزارزی دیکریپت (Decrypt) نیز سعی کرده تا از این قتل‌ها سر در بیاورد.

هاسی در وبلاگ 19 می در لینکدین «تداوم فضای مبهم ارزهای دیجیتال را نکوهید» و عنوان کرد که برخی از این قتل‌‌ها نتیجۀ آن است که سرمایه‌گذارانِ ناراضی خودشان زمام امور را به دست گرفته‌اند.

از آنجایی که عرصۀ رمزارزها دو وجهۀ قانونی و غیرقانونی دارد، لذا بسیاری معتقدند که جایی برای ورود مجریان قانون به آن وجود ندارد و درنتیجه، تلافی و انتقام تنها راهی است که برای حل منازعات باقی می‌ماند.

در ماه آوریل، زنی 48ساله در محلۀ اعیانی گانگام در کرۀ جنوبی ربوده شد و به قتل رسید و حال آنکه ضاربان او متهم شدند که به انگیزۀ انتقام به‌خاطر یک طرح سرمایه‌گذاریِ شکست‌خورده دست به چنین اقدامی زده‌اند.

در ماه مارس، یک پادشاه خودخواندۀ ارزهای دیجیتال، پس از آنکه اعلام شد که میلیون‌ها دلار از سرمایه‌گذاران کلاهبرداری کرده، ربوده شد و سه روز مورد ضرب و شتم قرار گرفت. دست‌کم یکی از مظنونین پروندۀ او یکی از ده‌ها سرمایه‌گذاری است که آن پادشاه خودخوانده کلاهشان را برداشته بود. خوشبختانه این مرد در آن قائله زنده ماند.

گمبل می‌افزاید: «افرادی هستند که به‌خاطر نگهداریِ ارزهای دیجیتال یا شرکت در برخی معاملات مشکوک هدف حمله قرار می‌گیرند […] سرقت‌هایی رخ می‌دهد، افرادی به قتل می‌رسند تنها به این خاطر که رمزارز نگهداری می‌کنند».

نگهدارندگان ارزهای دیجیتال طعمه‌های راحتی هستند

شماری از این مرگ‌و‌میرها ممکن است صرفاً به این خاطر رخ بدهد که میلیونرهای ثروتمند کریپتو، در زمانه‌ای که مخارج زندگی روبه‌افزایش است، اهداف آسانی به نظر می‌آیند.

هاستی می‌نویسد: «رمزارز به‌راحتی منتقل می‌شود و به‌آسانی قابل سرقت است. امتحان کنید و به بانکی بروید و مقداری پول بدزدید. امیدوارم موفق باشید. اما اگر مجبور شدید که چندین نفر را به باد کتک گرفته و به رگبار گلوله ببندید، باید بدانید یک شانس بیشتر برای فرار ندارید».

گمبل می‌گوید که «بدون شک» سازمان‌های خارجی افرادی را طعمۀ خود قرار می‌دهند که کلّی ارزهای دیجیتال نگهداری می‌کنند».

چهره‌های شاخص جرائم سازمان‌یافته ارزهای دیجیتال را ترجیح می‌دهند؛ چراکه مثل پول بانک نیست و می‌توان آن را مانند پول نقد از چنگ صاحبش بیرون کشید.

«شما می‌توانید اسناد هویتی افراد را بدزدید و لپ‌تاپشان را بلند کنید و اگر هم عبارت عبور کیف پولشان را گیر بیاورید، دیگر صاحب پولشان خواهید شد»

یا، ربطی به ارزهای دیجیتال ندارند

البته، احتمال آن نیز وجود دارد که اغلب مرگ‌و‌میرهای گزارش‌شده ارتباط مستقیم چندانی با ارزهای دیجیتال و شیادان این عرصه نداشته باشد.

از میان 10 مورد مرگی که بعد از نوامبر 2022 گزارش شده، تنها قتل زن گنگامی در سئول است که با ارزهای دیجیتال مستقیماً مرتبط است. در هیچ‌کدام از گزارش‌ها خبری از سرقت ارزهای دیجیتال توسط مهاجمان مظنون به چشم نمی‌خورد.

ناگفته نماند که سه مورد از این مرگ‌و‌میرها را حتی نمی‌توان قتل احتمالی به حساب آورد.

در عین حال نیز می‌توان استدلال کرد که افزایش شمار مرگ‌و‌میرهای گزارش‌شده الزاماً با افزایش حوادث این‌چنینی مترادف نیست و چه‌بسا صرفاً به این دلیل باشد که پوشش خبری رسانه‌های جریان اصلی از ارزهای دیجیتال فراگیرتر شده است.

هنگامی که صنعت کریپتو با ورشکستگی صرافی FTX مواجه شد، شمار مرگ‌و‌میرهای رمزارزیِ گزارش‌شده از سوی رسانه‌های اصلی نیز، از کمتر از یک مورد به دست‌کم 10 مورد در سال رسید؛ بعد از نوامبر 2022.

داده‌های گردآوری‌شده توسط مؤسسۀ ووئلیو (Vuelio) نشان می‌دهد که تعداد ماجراهایِ رمزارزی که از سوی رسانه‌های خبریِ سنتی روایت می‌شود بعد از فروپاشی صرافی سم‌ بنک‌من‌فریدمن به‌یکباره افزایش یافته است؛ به‌نحوی که حتی بعضاً از تعداد ماجراهایی که در رسانه‌های خبری تخصصی ارزهای دیجیتال هم روایت می‌شود پیشی می‌گیرد.

بدیهی است که رسانه‌های خبری طی یک‌سال گذشته بیشتر به اخبار ارزهای دیجیتال می‌پردازند. اینکه کسی در گوشه‌ای از جهان کشته شود یا به قتل برسد، سوژۀ داغی برای رسانه‌ها نیست. اما اگر کسی به‌خاطر ربط و پیوندی که با جهانِ ظاهراً مبهمِ ارزهای دیجیال دارد به قتل برسد به سرتیتر اخبار تبدیل خواهد شد.